GenÇayanist: NEREDEN BAŞLAMALI?

Nereden Başlamalı?

“Genç Komünistlerin görevi Komünizmi öğrenmektir”

Lenin

Sosyalizmi öğrenmeye hangi kitaptan başlamalı? Önce hangisini okumalı?

Bu soru eğitim çalışması yapacak veya hazırlayacaklar için en içinden çıkılmaz sorudur. Çünkü hemen hemen herkes farklı bir kitabın öncelikli olduğuna vurgu yapar ve 4-5 kişiye “hangi kitaptan başlamalıyım” diye soran kişinin kafasını kurcalayan 4-5 farklı kitap ismi vardır artık…

Sonrasında ise bir tercih yapmak gerekir: Huberman’ın “Sosyalizmin Alfabesi” mi? Politzer’ın “Felsefenin Başlangıç İlkeleri” mi? Kerov’un “İlkel Köleci Feodal Toplum”u mu? Marx&Engels’in “Komünist Manifesto”su mu? Lenin’in “Emperyalizm”i mi?

Arkadaşlar bu mesele ortaya klasik bir taslak koyulamayacak kadar zordur. Çünkü ilk önce okunacak kitap aslında okuyucunun kendisiyle ve Sosyalizm’in en çok hangi yönüne ilgi duyduğuna veya bir başka deyişle; en çok hangi yönüyle anlayabildiğine bağlıdır…

Eğer başlangıç için, sosyalizm hakkında; “işçiyle doktor aynı maaşı mı alacak” gibi sorulan (klasik) sorulara cevap verilebilecek kadar bilgi sahibi olmak isteniyorsa Leo Huberman’ın “Sosyalizmin Alfabesi” ideal bir başlangıç kitabıdır.

Eğer sosyalizm, tarihsel süreciyle merak ediliyorsa Zubritski Mitropolski Kerov’un “İlkel Köleci Feodal Toplum” ve “Kapitalist Toplum” eserleri idealdir. Hatta sonrasında Engels’in “Ailenin Özel Mülkiyetin ve Devletin Kökeni” adlı eseri de rahatlıkla okunabilir.

Eğer sosyalizmin “soyut felsefe” ve “ekonomi-politik” kısmı ilgi çekiyorsa: ve kişi bu tip eserleri okumakta güçlük çekmiyorsa Karl Marx’ın “Alman İdeolojisi Üzerine” eseri ve ardından “Kapital” okunabilir. Bu kitaplara başlamadan önce ise: George

Politzer[1]’a ithaf edilmiş “Felsefenin Temel İlkeleri” okunursa, sonraki okumalarda kolaylık sağlar. (Felsefenin Temel İlkeleri bilinenin aksine “Sosyalizme Başlangıç Kitabı” değil "Marksist Felsefe'ye - Diyalektik ve Tarihsel Materyalizme - başlangıç kitabı"dır.)

Sosyalizmi öğrenmeye nereden başlamaktan çok; sosyalizmi - devrimi ve mücadeleyi daha iyi kavrayabilmek için hangi kitapları - hangi sırayla okumak gerekmektedir? İşte esas karar verilmesi gereken budur.

Nasıl Bir Yöntem İzleyeceğiz?

Biz ise, pratiğimize faydalı olması için başlattığımız bu teorik eğitim çalışmamızda; yaygın olan okuma biçiminin aksine, tersine bir rota izleyerek; Mahir Çayan yoldaşın yazılarının derlemesi olan “Bütün Yazılar” adlı eserden, hatta ve hatta “Aydınlık Sosyalist Dergi’ye Açık Mektup” kısmından sonra başlıyoruz.

Bunu yaparken asla ve asla: “bu kitabın şu kısmı önemlidir, kalanını önemsemeyin” gibi bir şey söylemiyoruz. Aksine kısa zamanda ortak bir bilgi birikimine ulaşabilmek ve aradaki “okuma hızı farkı” gibi faktörleri en aza indirmeyi hedefliyoruz[2]. Kesintisiz Devrim I-II-III; Marksizm-Leninizm’in kavranmasında kolaylık sağlayan bir kılavuzdur ve hareketimizin en temel kaynağıdır.

Bu tarz bir okuma sırası eksik kalınmasına neden olmaz mı?

Hayır, olmaz: bu tarz bir okuma aksine daha avantajlıdır. Türkiye’nin eski tüfek Marksistlerinden Doktor bu konuda şöyle demektedir:

“Kestirme yoldan duru kavrayışa ulaşmak isteyen kişi Marks-Engels’i Lenin’den okur. Çünkü Marks-Engels’te az çok soyut olan perspektifler, Lenin’de somut pratiğin mihenk taşına vurularak uygulanmış ve geliştirilmiştir. Tohumu güç tanıyanlar, ağacını daha kolay tanıyabilirler.”

Hikmet Kıvılcımlı

İşte biz de bu yöntemle bize mücadelemizde kılavuzluk edecek olan bu eserleri: Marx-Engels’ten, Lenin’e, Mahir’e ve İbo’ya doğru değil de tam tersinden; Türkiye pratiğine vurularak uygulanmış teoriden yola çıkarak sırasıyla Lenin’e, Marks ve Engels’e gideceğiz.

Neden önce Mahir’den başlıyoruz?

Arkadaşlar aslında bunun iki temel nedeni var:

Birincisi: toplumsal olarak okuma alışkanlığımızın zayıf oluşu..

Teknolojinin gelişmesi ile insanlığın entelektüel seviyesi ilginç bir şekilde ters orantı izlemiştir.

Örneğin: Marx’ın Kapital eseri 1867 yılında basıldığında ortalama bir işçinin okuyabileceği bir yapıttı. Yani ortalama bir işçi Kapital’i okuyup anlayabilmekteydi.

Oysa günümüzde bir üniversite öğrencisi bile bu eseri okuyup-anlamakta güçlük çekmektedir. Bu teknolojinin ilerlemesiyle; insanlar arasındaki bilgi paylaşımının artması ve nitelikli bilgiye gösterilen ilginin azalması sebebiyledir.

Artık teknolojinin sağladığı kolaylıklar, modern insanın tembelliğinin bahanesi oluvermiş, göz korkutan kalınlıktaki bir kitabı gören modern insana “filmi çıksa da izlesem” duygusu aşılanmıştır. Ancak belirtmek gerekir ki: insanlık USB vari bir sistemle kendini bilgiyle donatacak bir teknolojiye henüz erişmemiştir.

Nitelikli eylem için, nitelikli bilgi gerekmektedir: Bunun için, bu bilgi karmaşası içerisinden nitelikli olanları belirleyip-seçip-çıkarmak, sonrasında da bunları doğru bir sırayla (ve ne yazık ki kestirme bir yol izleyerek) öğrenmeye başlamak gerekmektedir. Burada kişisel çaba ise en temel rolü oynamaktadır.

İkincisi: grupça okuma hızının yavaş oluşu…

Sebebi ise öyle sosyolojik filan da değil; bilindiği anlamıyla tembelliktir, deminki örnekte belirttiğimiz kişisel çabanın pek gösterilemeyişidir.

Asla ve asla “zamanın olmayışı” veya “başka işlerle uğraşıyor olmak” gibi bahanelerle okumuyor oluşumuz arasında bir ilişki kurulmamalıdır[3].

Bizlerin kişisel veya örgütsel faaliyetler sebebiyle “okuyamadığımız” bu eserler savaş ortamlarında, illegalite koşullarında, hayat kavgasının ve örgütsel mücadelenin içerisinde yazılmış eserlerdir. Yani bilgiye bir “tık” uzaklıkta olduğumuz bu günlerden yıllar öncesinde bin bir zorluklar içerisinde yazılmıştır. Tüm bunların yazılmasının tek amacı ise: sonraki kuşakların gerçekleştirecekleri eylemlere kılavuz olmasıdır. Biz ise bu eserlere “vakit ayıramayarak” tarihsel bir ayıba ortak oluyoruz.

Oysa biz yalnızca “eylem yapmak” için örgütlenmiyoruz. Çünkü biz devrimciler için örgüt yalnızca bir eylem aracı değildir, aynı zamanda bir okuldur!

Bu okulun vazifesi: kadrolarının, geniş halk kitleleri içerisinde yapacağı çalışmalarda, dikta kuvvetleri ile mücadelede ve siyasal yaşantıda karşılaşılabilinecek tüm durumlarda takınılacak tavır ve izlenecek yöntemi belirleyebilmesi için teorik ve pratik altyapısını sağlamaktır. Bu noktada en büyük sorumluluk yine kişinin kendisine kalmaktadır.

Mahir Çayan’ın “Kültür Sorunu Üzerine” adlı makalesine okumak hem eğitimin başlangıcı hem de öneminin kavranması açısından faydalı olacaktır…

KÜLTÜR SORUNU ÜZERİNE

Devrimcinin görevi, devrim için çarpışmaktır, hem de tüm olanakları ile. Büyük ustaların sık sık belirttikleri gibi “Devrim için savaşmayana sosyalist denmez.” Bu nedenle devrimci kendini devrime hazırlamalı, yeteneklerini geliştirmeli uzmanlaşmalıdır, bu da teorik ve pratik çalışma içinde eğitilmekle olur. Yani devrimci teorik eğitim ve bunu pratikle birleştirmek.

Amaç ele geçen her türlü kitabın okunması, ya da entelektüel bilgi edinilmesi değil, belirli bir sıra içinde eğitim yapmak, belirli bir düşmanla savaşmak için, iyi biçimde öğrenim yapmak olmalıdır. Amaç devrimci hareket içinde yer alacak kadroların yetişmesini sağlamaktır.

Her militanın inisiyatifini kullanarak, yenilgi ve başarı alanlarında doğru dürüst kararlar vererek, doğru taktikler ışığında savaşması, genel olarak devrimci teoriyi kavramasına ve bu teoriyi yaratıcı düşünce ile pratiğe uygulamasına bağlıdır.

Devrimci hareketin bir öğrencisinin sağlam eğitimden geçmesi, birbirine bağlı olan ve birbirini bütünleyen iki yolun gerçekleşmesine bağlıdır. Soyut teoriyi öğretmek, kafalara alabildiğince kuru söz sokabilmek, işçi hareketleri tarihini kavratabilmek dünya devrimci hareketin tarihini belletmek, kısacası genel olarak Marksizm-Leninizm’i ve dünya pratiğini kavratmak. Kendi ülkesinin devrimci hareketinin pratik çalışmasında yer almasını sağlamak, kendi ülkesi koşullarına uyması sonucu, Marksist-Leninist, doğru çizgiyi kavratmak bu savaşın pratiğini vermesini sağlamaktır.

Görülüyor ki kadrolaşma hareketinde, kişinin teorik formasyon durumu çok önemli rol oynamaktadır. Kadronun, yığınların önderi olarak doğru çizgide eylem yapması, bağımsız örgütçü olarak çalışması, bu niteliğine sıkı sıkıya bağlıdır. Eğitimin temel yükünün, bireylerin omuzunda olması kaçınılmazdır.

Öğretmenin, öğrenme için etkin bireysel çalışmanın devrimci bir görev olduğu unutulmamalıdır. Devrimciliğin statik, mekanik bir iş, genel anlamıyla bir meslek değil, bir ruh, bir coşku, bir yurtseverlik duygusu olduğu çıkmayacak biçimde kafamıza kazınmalı. Eğitimin bu ruhun, bu coşkunun bir gereği olarak birinci görev olduğu, benlikte biçimlenmeli.

Ancak o zaman devrimci eğitimin, temelini oluşturan bireysel çalışmalar aksatılmadan yürütülebilir. Ancak o zaman kâğıt üzerindeki devrimci eğitim, üzerine aldığımız kararlar, bürokratik kararlar olmaktan çıkar, somut günlük eğitim biçimine döner.

“Yürüyen devrim arabasına ben de omuz vereyim, benim de payım olsun işte” biçimindeki tutum tümü ile mekanik bir tutumdur. Bu tutum kişiyi edilgenliğe iter. Zor anlarda ise dönekliğe götürür. Sorun arabanın itilme eylemine katılma durumu değil, sorun tüm olanakların seferberliği ve devrim için sorumluluk yüklenebilme sorunudur. Bu da bir yerde devrimci coşkuyu, karşı-devrimci güçlere karşı zorluğu, hıncı gerektirir.

Uzun devrim günlerinde bizi ayakta tutan yıkıcı gücün bu devrimci coşku ve hınç olduğunu bilelim, nasıl silahını yitiren ordu, orduluk niteliğini yitirirse, yurt severlik coşkusu taşımayan devrimci de devrimcilik niteliğini yitirir. Yurtseverlik devrime inanış ve sorumluluk alabilme ve sorumluluktan kaçmama, birbirinden ayrılmaz bir bütündür.

İyi bir devrimci yenilgi sırasında kendi kendine karar verebilen, kendi kendine sorumluluk yüklenebilen, gevşemeyen kişidir. Yapabileceği görevleri alma ve sorumluluk duygusu daima arkasından bir devrimci gibi davranma olgusunu getirmelidir. Yani sorumluluk duyan kişi, bunu pratiğe derhal uygulamalı, en azından kendini devrime hazırlamalıdır.

Bu da kendi kendini (tabii ki belirli bir merkeziyetçilik ilkesi altında) öğretide ve eylemde eğitmekle olur. Kendisini eğitmeyen, devrim öğretisi ile donatmayan, kendisi pratik çalışmanın içine girmeyen içi boş bir çuvaldan, bayağı bir lafazandan başka bir şey değildir. Eğitimde hareket noktasının ülke ve dünya işçi sınıfı savaşının ana sorunlarının (Politik, ekonomik, ideolojik olarak) incelenmesi ve bunu temel alarak Marksist-Leninist teori eğitiminin yapılması olmalıdır.

“Teorinin dogma değil eylem kılavuzu” (LENİN) olduğunun, ana görevin “Parti ve gençlik birliği üyelerine, genel bir düşmana karşı mücadeleyi değil, belirli koşullara Marksist-Leninist yöntemlerin uygulanmasını, belirli bir düşmanla savaşmayı öğretmek” (DİMİTROV) olduğunu bilmek ve bunu eğitime temel almak gerekir.

Bireysel eğitim yapan kadrolar sık sık TARTIŞMA-ELEŞTİRİ-ÖZELEŞTİRİ ilkesine başvurmalıdır. Ancak bu yolla konular daha iyi öğrenilebilir.

Önümüzdeki görevlerden birisi Marksizm-Leninizm’i öğretmektir. Bu öğrenimi tamamlayabilmek için belirli bir program içinde çalışmaları yürütmek zorunludur.

Bu da devrim savaşçısı olarak yolu şaşırmadan doğru bir çizgiden yürüyerek kitle çalışması yapacak olan yiğit savaşçıların oluşmasını gerçekleştirmek bakımından öneme sahiptir. Devrimci harekette disiplin, örgüt anlayışı ve sorumluluktan kaçanların arkası karanlık kuyularla doludur. Bu açıdan konunun önemini kavramalı, hareketimizi bu öneme göre ayarlamalıyız.

Mahir yoldaşın bu sözleri üzerine başka bir söz söylemeyi gerekli görmedim. Konuyla ilgili “okunması gerekenler” hakkında tüm linkleri aşağıda sıraladım [4]...

Genç Çayanist

[1] Kitabın yazarı George Politzer değildir. Kitap George Politzer'ın 1935-1936 yılları arasında Paris İşçi Üniversitesi'nde verdiği derslerde öğrencileri tarafından alınan notların bir araya getirilmesinden oluşmuştur.

[2] Teorik Eğitim üzerine ortaklaşa temel bir çerçeve elde ettikten sonra; Sosyalizm’in öğrenilmesi ve kavranabilmesi için daimi olarak okumalarımızı sürdürmeliyiz. Bir mesele hakkında birden çok kaynaktan faydalanmalıyız, örneğin Faşizmi; hem Dimitrov’dan, hem Togliatti’den hem de diğer yazarlardan okumalıyız…

[3] Aslında bu yalnızca biz gençler için değil, aynı zamanda günümüzdeki birçok örgütün kadrolarının “teorik yetersizliği” için de bir gerekçe olarak ortaya atılmaktadır.

[4] Linkler:

MAHİR ÇAYAN

# Bütün Yazılar (Eriş Yayınları)

http://www.kurtuluscephesi.org/orjinal/mahirtum.pdf

*Kültür Sorunu Üzerine - Son Gençlik Hareketleri Üzerine - Makaleleri Eriş Yayınları’nın bu basımında yer almamıştır. Bu makalelere Boran Yayınevi’nden yayınlana “Bütün Yazılar” kitabından ulaşabilirsiniz…

Ek1: Bütün Yazılar (Boran Yayınevi) http://www.ozgurluk.info/kitaplik/pdf/ButunYazilar.pdf

Ek2: Durum Değerlendirmesi (12 Mart sonrası)

http://www.kurtuluscephesi.com/eris/mahirdiger.html

İBRAHİM KAYPAKKAYA

# Seçme Eserler

http://www.demokratikgenclikhareketi.org/kitap/kaypakkayasecmeeserler.pdf

* Kemalizm Üzerine: Son linkteki “Özetleyelim” başlığı özellikle okunmalıdır

http://kutuphane.halkcephesi.net/kaypakkaya/Kaypakkaya_1_2.htm

http://kutuphane.halkcephesi.net/kaypakkaya/Kaypakkaya_3_4.htm

http://kutuphane.halkcephesi.net/kaypakkaya/Kaypakkaya_5.htm

http://kutuphane.halkcephesi.net/kaypakkaya/Kaypakkaya_6.htm

http://kutuphane.halkcephesi.net/kaypakkaya/Kaypakkaya_7_8.htm